Controle door de belasting: hoe werkt dat?

Iedere ondernemer krijgt waarschijnlijk een keer te maken met een belastingcontrole. Wat houdt dit in en wat moet je doen? Een interview met fiscaal advocaat Marloes Lammers van advocatenkantoor Jaeger, gespecialiseerd in belastingzaken. Zij staat belastingplichtigen bij als ze een boekenonderzoek krijgen en vertelt over deze controles voor zzp’ers en het belang van een geordende administratie.

Hoe groot is de kans dat een zzp’er controle van de Belastingdienst krijgt?

“Vroeger kreeg je meerdere keren in je ondernemersbestaan een controle van de belastingdienst. Door bezuinigingen is het aantal controles afgezwakt, maar vroeg of laat gebeurt dit een keer. Als je je vroeger aanmeldde bij de KvK, kreeg je binnen een half jaar een inspecteur op bezoek. Dan vertelden ze ondernemers de spelregels (startersbezoek). Daar is nu niet altijd meer tijd en ruimte voor vanwege andere prioriteiten bij de Belastingdienst. Dat is een groot gemis.”

Waarom is dat een gemis?

“Omdat veel mensen ‘ondernemertje spelen’. Dat klinkt misschien wat negatief, maar veel ondernemers richten zich op de core business en vergeten hun administratie. Ze weten niet hoe ze de boekhouding moeten inrichten. Een ondernemer met een koffietent is bezig met goede koffie te schenken, maar vergeet bijvoorbeeld de inkoop en verkoop overzichtelijk te administreren.” 

Als de Belastingdienst een controle uitvoert, wat kun je dan verwachten?

Een controle bij ondernemers bestaat uit drie mogelijkheden

• Boekenonderzoek 
• Bedrijfsbezoek
• Waarneming ter plaatse

Boekenonderzoek

“Zzp’ers krijgen in de meeste gevallen te maken met een boekenonderzoek. Dan maakt de belastinginspecteur een afspraak om langs te komen en gaat hij door alle administratie heen. Hij kijkt of er bijvoorbeeld privékosten in de onderneming zijn opgenomen en bekijkt minutieus alle boekingen. Of de computer bijvoorbeeld niet in een keer van de winst is afgetrokken, maar dat je ieder jaar een deel afschrijft. Als zzp’er moet je alle in- en verkoopfacturen kunnen overleggen en alle bonnetjes tonen.”

Bedrijfsbezoek

“Een bedrijfsbezoek gebeurt bijvoorbeeld bij grotere bedrijven, of in het mkb bij koffiezaken. Een inspecteur van de Belastingdienst komt langs, stelt zich voor, vraagt wie er werken en checkt de dagelijkse gang van zaken. Hoe de verkoop is geregeld, welk kassasysteem er wordt gebruikt, hoe de afhandeling van de bonnetjes gaat, etcetera. Bij zzp’ers komt dit niet veel voor omdat er bij veel beroepen, bijvoorbeeld een journalist of stukadoor, weinig valt te observeren of controleren in de dagelijkse bedrijfsvoering.”

Waarneming ter plaatse

“Een waarneming ter plaatse is in principe geheim. Dan komt de inspecteur langs, maar stelt zich niet voor. Hij bestelt koffie, betaalt ook en komt later terug om te kijken of die aankoop in de administratie is opgenomen. Dit gebeurt vooral in de horeca.” 

Worden grote bedrijven eerder gecontroleerd dan zzp’ers?

“De controles vinden steekproefsgewijs plaats en dit gebeurt vaak branche-specifiek. Er wordt dus geen onderscheid gemaakt tussen zzp’ers en het mkb.”

Er is veel onzekerheid bij ondernemers omtrent de wet DBA om als schijnzelfstandige te worden aangemerkt. Wordt hier extra op gecontroleerd?

“De Belastingdienst checkt altijd of je voldoet aan de eisen van een zzp’er, dus de Wet DBA maakt daarin geen verschil. Als je het hele jaar voor één opdrachtgever werkt, kan dat schijnzelfstandigheid en een verkapt dienstverband zijn. Dan voldoe je voor de Belastingdienst niet aan de eisen van een onderneming, dat staat los van de oude VAR of de wet DBA.”

Kun je als zzp’er een controle ontlopen?

“Nee. Dit is vastgelegd in de Algemene wet inzake rijksbelastingen. Als je ondernemer bent, moet je volgens artikel 52 (Artikel 52 Algemene wet inzake rijksbelastingen) van deze wet een administratie voeren. De fiscale bewaarplicht hiervan bedraagt zeven jaar. Je dient de administratie zodanig in te richten en te voeren dat controle binnen redelijke termijn mogelijk is.” 

Op een controle heb je dus geen invloed, wat heb je wel zelf in de hand?

Als je er voor een controle wordt uitgepikt, is het belangrijk dat je op de hoogte bent van je rechten en plichten. Bij vragen over aftrekposten ligt de bewijslast bijvoorbeeld altijd bij de ondernemer. Maar als de inspecteur twijfelt of je alle omzet wel hebt opgegeven, ligt de bewijslast in eerste instantie bij de Belastingdienst. Als ze uiteindelijk beweren dat je administratie niet deugt, dan bestaat de mogelijkheid om de bewijslast om te keren. De belangrijkste aspecten van een controle hebben we in een handleiding op onze website staan.”

Nog een laatste tip over de administratie?

“Zorg dat je papierwinkel op orde is en zie dat ook echt als onderdeel van je ondernemerschap. Administratie is voor veel ondernemers de minst leuke klus, en als je het zelf niet kunt, besteed het dan uit. De grootste valkuil is van je hobby je werk maken en de administratie niet onder je werk scharen.” 

Klik hier voor het volledige artikel op de website ik ga starten.nl.