Commentaar NOB op Evaluatie Wet rechtsbescherming controlehandelingen fiscus

NTFR 2 017/3 55 C om men ta ar N O B o p E valu atie W et
re ch ts b esch erm in g c o ntr o le h an delin gen f is cu s
NO B 2 4 ja n uari 2 017,
nr. 3 3 7 72 - 2


Bela stin gja ar/tijd va k

Bro ndocu m en t
Tre fw oord en
adm in is tr a tie ve
ve rp lic htin gen,
geheim houdin g,
in fo rm atie beschik kin g
Wets artik e le n
AW R-a rt. 2 5
AW R-a rt. 2 5
AW R-a rt. 5 2
AW R-a rt. 5 2a
Aute ur
mr. M .H .W .N . L am mers

Sam en vattin g
Het N O B h e eft, in h e t k a der v a n d e e va lu a tie v a n d e W et r e chts b esche rm in g c o ntr o le ha nd eli n g en fis cus, d e z o gena am de W et D eze ntjé ,
een c o m menta ar u itg ebra cht o p d e w erk in g v a n d eze w et. D estijd s is in d eze w et e en a anta l m aatr e gele n g etr o ffe n o m d e b urg er e en
re chts b esche rm in g te b ie den te gen o ng ebre id eld e c o ntr o le s d oor d e B ela stin g die nst. E en v a n d eze m aatr e gele n w as h e t in vo ere n v a n
art. 5 2a A W R, d e in fo rm atie beschik kin g . D it a rtik e l b li jk t in d e p ra ktijk n ie t g oed g eno eg te w erk e n. H et is v a ak o nd uid eli jk o f d e
bela stin g pli c htig e d e g eco nsta te erd e te ko rtk o m in g en n o g k a n h e rs te lle n. D e s a nctie o p h e t n ie t n a ko m en v a n d e in fo rm atie ve rp li c htin g ,
om ke rin g e n v e rz w arin g v a n d e b ew ijs la st, w erk t m ete en d oor n a ar d e g ehe le a ansla g ( c o nfo rm a rt 2 5, li d 3 , o nd erd eel b , A W R). D it is
na ar d e m enin g v a n h e t N O B is s tr ijd m et h e t p ro portio na li te its b egin se l. D e N O B m eent d at in h e t g eva l v a n a dm in is tr a tie ve g ebre ke n
een s ys te em v a n w aars chuw in g o f in g ebre ke ste lli n g , w aarb ij d e b ela stin g pli c htig e d e m ogeli jk he id w ord t g eboden o m z ijn fo ute n te
he rs te lle n e n/o f v o or d e to eko m st d eze fo ute n te v o ork o m en, v o or m in d er o nze ke rh e id e n/o f o nd uid eli jk he id z o u z o rg en.
De N O B z ie t o ok e en s p annin g sve ld tu sse n d e w erk in g v a n e en v e rz o ek o m in fo rm atie o ve r d erd en ( a rt 5 3, li d 1 , A W R) e n d e
gehe im ho ud in g sp li c ht ( a rt 6 7 A W R). W anne er e en a dm in is tr a tie pli c htig e e en v e rz o ek o m in li c htin g en o ve r d erd en o ntv a ng t, k a n h ij, b ij
tw ijf e l a an z ijn v e rp li c htin g o m d e g evra agde in fo rm atie te v e rs tr e kke n, g een b ezw aar o f b ero ep a ante ke ne n. D e B ela stin g die nst s te lt
dat in d eze g eva lle n d e g ehe im ho ud in g sp li c ht v a n a rt. 6 7 A W R o pgang d oet. D e a dm in is tr a tie pli c htig e ( e n z ijn a dvis e ur) z itte n d an k le m
tu sse n d e B ela stin g die nst e n d e b etr o kke n d erd e(n ). D e N O B s te lt v o or o m , v o or z o ve r h e t g aat o ve r d e in ho ud v a n h e t v e rz o ek, b ij
to epassin g v a n a rt. 5 3, li d 1 , A W R e ve ne ens e en b eschik kin g e x a rt. 5 2a, li d 1 , A W R d oor d e in sp ecte ur a f te la te n g eve n.
De N O B g aat in h a ar c o m menta ar o ok in o p b ezw aar e n o m ke rin g v a n b ew ijs la st. D e N O B d oet d e a anb eve li n g o m in a rt. 2 5 A W R v o or
de b ezw aarfa se te r e gele n d at d e in fo rm atie beschik kin g v e rv a lt , in d ie n d e b ela stin g pli c htig e in d e b ezw aarfa se a an z ijn
in li c htin g enve rp li c htin g en v o ld oet.
Ten s lo tte is d e N O B v a n m enin g d at a rt. 5 2a, li d 4 , A W R ( m ogeli jk he id v a n c iv ie le e n fis ca le p ro ce dure n a ast e lk a ar) d e b eoogde
re chts b esche rm in g ju is t o nd erg ra aft. D e N O B g eeft in o ve rw egin g g eno em de b epali n g te h e ro ve rw egen e n/o f te b epale n d at h e t c iv ie le
ko rt g edin g a lle en a an d e o rd e k a n k o m en a ls d e in fo rm atie beschik kin g n ie t to t h e t g ew enste r e sult a at le id t, w aarb ij k a n w ord en
gedacht a an h e t o pne m en v a n e en tijd svo lg ord e in d e w et.
Com men ta ar
In h a ar b rie f v a n 1 7 ja nua ri 2 017 g eeft d e N O B e en h e ld er c o m menta ar b ij d e e va lu a tie v a n d e W et D eze ntjé . B ij d it c o m menta ar h e eft
de N O B z ic h b eperk t to t v ijf p unte n w aar m et n a m e d e r e chts b esche rm in g v a n d e b ela stin g pli c htig e h e t m eest in h e t g edra ng k o m t d an
wel is . O p e en a anta l v a n d eze p unte n g a ik n a der in .
Bij d e in vo erin g v a n d e in fo rm atie beschik kin g w erd v o ora l a and acht g escho nke n a an d e in li c htin g enve rp li c htin g ( a rt. 4 7 A W R) v a n d e
bela stin g pli c htig e. D e in fo rm atie beschik kin g z ie t e chte r o ok o p d e a dm in is tr a tie pli c ht ( a rt. 5 2 A W R). H ie ra an is in d e p arle m enta ir e
geschie denis g een e nke le a and acht b este ed, z o dat d e N O B te re cht s te lt d at o p d it p unt v e el o nze ke rh e id e n o nd uid eli jk he id b esta at
(o nd erd eel 1 ). T eru g grijp en o p d e p arle m enta ir e g eschie denis e n/o f d oel e n s tr e kkin g v a n d e w et k a n n ie t, te rw ijl h e t n ie t v o ld oen a an d e
adm in is tr a tie pli c ht w el a anzie nli jk e g evo lg en h e eft v o or e en b ela stin g pli c htig e. D ie g evo lg en li jk e n d oor d e in vo erin g v a n d e
in fo rm atie beschik kin g o ok g ro te r/z w aard er te z ijn g ew ord en. A rt. 2 5, li d 3 , A W R b epaalt im mers d at b ij e en o nhe rro epeli jk e
in fo rm atie beschik kin g d e b ew ijs la st w ord t o m geke erd e n v e rz w aard . G ele t o p d e le tte rli jk e te kst v a n d e w et r a akt d ie o m ke rin g d an d e
gehe le a ansla g. V oor d e in vo erin g v a n d e in fo rm atie beschik kin g la g d at w eze nli jk a nd ers . In d e p arle m enta ir e g eschie denis b ij d e W et
aanp assin g a dm in is tr a tie ve v e rp li c htin g en ( K am ers tu kke n II, 1 988-1 989, 2 1 2 87, n r. 3 , p . 1 3 e n 1 7) u it 1 994 w as n a m eli jk o pgeno m en:
‘4 .6 . D e b ew aarv e rp li c htin g

(… ) V oorts b esta at d e v e rw achtin g d at, o ok n a in vo erin g v a n a rtik e l 5 4, c o nfo rm d e b esta and e ju ris p ru d entie , h e t n ie t v o ld oen a an e en
op d e b ela stin g pli c htig e r u ste nd e v e rp li c htin g te n a anzie n v a n e en o nd erd eel v a n d e a ansla g n ie t te n g evo lg e z a l h e bben d at o m ke rin g
va n d e b ew ijs la st p la ats vin d t te n a anzie n v a n d e g ehe le a ansla g. H et v e rw erp en v a n d e a dm in is tr a tie o p e en o nd erd eel h o eft n o g n ie t d e
bete ke ne n d at d e g ehe le w in stb ere ke nin g o nb etr o uw baar is . O m ke rin g v a n d e b ew ijs la st k a n d an u its lu ite nd te n a anzie n v a n h e t
desb etr e ffe nd e o nd erd eel p la ats vin d en.
4.7 . D e m edew erk in g b ij d e c o ntr o le
(… ) B ij to epassin g v a n d e o m ke rin g v a n d e b ew ijs la st z a l m oete n w ord en g ele t o p e en r e deli jk e v e rh o ud in g tu sse n h e tg een w aarin d e
adm in is tr a tie pli c htig e in g ebre ke is e n d e d aara an te v e rb in d en c o nse que ntie s.’
Gele t o p d eze p assa ge w as ‘in h e t v e rle den’ b ij d e s che nd in g v a n d e a dm in is tr a tie pli c ht e en p artië le o m ke rin g m ogeli jk . In d eze li jn
oord eeld e H of A m ste rd am 1 6 fe bru a ri 2 012, n r. 1 0/0 0309, N TF R 2 012/1 090, te n a anzie n v a n d e s che nd in g v a n e en a dm in is tr a tie pli c ht
vó ór d e in vo erin g v a n d e in fo rm atie beschik kin g .
In h a ar c o m menta ar h e eft d e N O B n ie t a lle en o og v o or d e r e chts b esche rm in g v a n d e b ela stin g pli c htig e, m aar o ok v o or d ie v a n e en
derd e d ie w ord t g eco nfr o nte erd m et e en in fo rm atie ve rz o ek v a n d e in sp ecte ur v a n d e b ela stin g die nst. In fe ite b esta at e r o p d it p unt g een
re chts b esche rm in g . D e d erd e w ord t n a m eli jk b evra agd d oor d e in sp ecte ur, m oet d e in fo rm atie v e rs tr e kke n e n k a n d an u ite in d eli jk n a
he t v e rs tr e kke n e en v e rz o ek to t k o ste nve rg oedin g in d ie ne n. D aarm ee k a n d e d erd e d an w eli s w aar, b ij e en o nte re cht v e rz o ek d oor d e
in sp ecte ur, d e d oor h e m g em aakte k o ste n v e rg oed k rijg en, m aar d e v e rs tr e kte in fo rm atie b li jf t v e rs tr e kt. D e e nig e m anie r o m d ie
in fo rm atie ‘v a n d e ta fe l te k rijg en’ is a ls h e t h a nd ele n v a n d e in sp ecte ur v o ld oet a an h e t ‘z o ze er in d ru is t- c rite riu m ’ ( H R 1 ju li 1 992, n r.
26.3 31, B NB 1 992/3 06 e n H R 2 0 m aart 2 015, n r. 1 3/0 3959, N TF R 2 015/1 178). H et in ro epen v a n d it c rite riu m m oet e chte r w ord en
gedaan d oor d e b ela stin g pli c htig e, z o dat d e d erd e z e lf n o g g een m ogeli jk he id h e eft. D e N O B m erk t d an o ok te re cht o p d at d eze la cune
moet w ord en o pgelo st d oor o ok d e d erd e d e m ogeli jk he id te b ie den h e t v e rz o ek v a n d e in sp ecte ur in ho ud eli jk te la te n b eoord ele n.
Daarm ee k rijg t d e d erd e e en v o lw aard ig e p ositie in d e r e chts b esche rm in g . D e o pm erk in g v a n d e N O B d at d e B ela stin g die nst n ie t
la ng er m ag s che rm en m et a rt. 6 7 A W R ( g ehe im ho ud in g sp li c ht) o m te v o ork o m en d at d e d erd e c o nta ct o pne em t m et d e b etr e ffe nd e
bela stin g pli c htig e, is n ie t m eer d an te re cht. E en d erg eli jk e g ehe im ho ud in g b esta at n ie t v o or d e d erd e e n d e B ela stin g die nst m ag d e
derd e o p d it p unt d an o ok n ie t o p h e t v e rk e erd e b een z e tte n!
Tot s lo t n o g e en o pm erk in g o ve r d e s a m enlo op tu sse n h e t c iv ie le e n fis ca le r e cht. M et d e N O B b en ik v a n m enin g d at d eze s a m enlo op
ong ew enst is . H oe k a n d e r e chts b esche rm in g v a n e en b ela stin g pli c htig e w ord en g edie nd a ls h ij e ne rz ijd s in e en fis ca le p ro ce dure d e
re chtm atig he id v a n b ijv o orb eeld e en in li c htin g enve rz o ek v a n d e in sp ecte ur a an d e o rd e k a n s te lle n e n h ij a nd erz ijd s in e en c iv ie le
pro ce dure w ord t g edw ong en o m a an h e t in li c htin g enve rz o ek te v o ld oen? G elu kkig b li jk t in m id dels d at d e c iv ie le ‘s o ep’ n ie t z o h e et
word t g egete n. In H of D en B osch ( c iv ie l) 1 5 n o ve m ber 2 016, n r. 2 00.1 89.5 92_01, w as e en e xe cutie geschil in e en K B-L uxza ak a an d e
ord e. In d eze z a ak w ild e d e S ta at o ve rg aan to t h e t in ca sse re n v a n d e d w ang so m o m dat d e b ela stin g pli c htig e n ie t z o u h e bben v o ld aan
aan h e t c iv ie le k o rtg edin g vo nnis . H et h o f o ord eeld e d at d e b ela stin g pli c htig e w él v o ld aan h a d a an h e t v o nnis c .q . a lle s in h e t w erk h a d
geste ld o m d aara an te v o ld oen e n d at d e S ta at n ie t is g esla agd in h e t le ve re n v a n h e t b ew ijs d at d it n ie t h e t g eva l z o u z ijn . D e
dw ang so m men k unne n d an o ok n ie t w ord en g eïn ca sse erd . H oew el d e b ela stin g pli c htig e u ite in d eli jk d us w ord t ‘g ere d’, z o u h e t to ch z o
moete n z ijn d at d eze r e chts b esche rm in g a l e erd er b esta at e n n ie t ‘b evo chte n’ h o eft te w ord en.
[1 ] M r. M .H .W .N . L am mers is a dvo ca at b ij J a eger a dvo ca te n-b ela stin g kund ig en te A m ste rd am .
Bro n:
http ://w ww.n d fr .n l/ li n k/N TF R 2017-3 55
Datu m : 1 0-4 -2 017 1 4:5 5:2 7
Alle re chte n v o orb ehouden. A lle a ute urs re chte n e n d ata bankre chte n v a n d eze te kst w ord en u it d ru kkelijk v o orb ehouden. D eze re chte n b eru ste n b ij S du U it g eve rs .
Nie ts u it N DFR m ag w ord en v e rv e elv o udig d, o pgesla gen in e en g eauto m atis eerd g egeve nsbesta nd o f o penbaar g em aakt in e nig e v o rm o f o p e nig e w ijz e, h etz ij
ele ktro nis ch,m echanis ch, d oor fo to kopie ën, o pnam en o f e nig e a ndere m anie r, z onder v o ora fg aande s chrift e lijk e to este m min g v a n d e u it g eve r.
All rig hts re serv e d. N o p art o f th is p ublic atio n m ay b e re pro duced, s to re d in a re trie va l s yste m , o r tra nsm it te d in a ny fo rm o r b y a ny m eans, e le ctro nic , m echanic al,
photo copyin g, re cord in g o r o th erw is e, w it h out th e p ublis her’s p rio r c onsent.