Moet je btw betalen over afmeldkosten bij een APK-keuring?

In de praktijk zien wij dat autobedrijven aan hun klanten btw berekenen over de afmeldkosten bij een APK-keuring. In een artikel van AMT van afgelopen zomer kwam de vraag op of dat wel juist is. Het financiële belang is een dikke 7 miljoen euro. Als de afmeldkosten als zogenoemde ‘doorlopende posten’ kunnen worden beschouwd is btw niet aan de orde. De kosten moeten dan wel afzonderlijk op de factuur worden vermeld.

Afmeldkosten

De APK is een verplichte keuring voor iedereen met een auto. Een erkenninghouder (keurmeester) voert deze keuring uit. Ieder voertuig dat een keurmeester keurt voor de APK meldt hij af bij de RDW. Bij een goedkeuring zijn zogenoemde afmeldkosten verschuldigd.

Bij het doen van een APK-keuring betaalt de eigenaar van het voertuig dus (indirect) de afmeldkosten aan de RDW (vroeger: Rijksdienst voor het Wegverkeer).

Tussen de voertuigeigenaar en de RDW bevindt zich de keurmeester, veelal een autobedrijf dat de APK-keuring uitvoert. Waar de RDW aan het autobedrijf over de afmeldkosten (terecht) geen btw in rekening brengt, zien wij in de praktijk dat het autobedrijf aan de klant wél btw in rekening brengt. Kan dat niet zonder?

Doorlopende posten

Om te kunnen bepalen of een autobedrijf btw in rekening moet brengen over de afmeldkosten aan zijn klant, hangt af van de vraag of afmeldkosten als doorlopende post kunnen worden beschouwd. Zoals de website van de Belastingdienst aangeeft hoeft over doorlopende posten namelijk geen btw te worden berekend. Dat volgt uit artikel 79, sub c van de Btw-richtlijn en artikel 8, lid 5, onderdeel a van de Wet op de Omzetbelasting in combinatie met artikel 4 Uitvoeringsbesluit omzetbelasting.

Volgens het Beleidsbesluit “maatstaf van heffing” van de Staatssecretaris van Financiën is een doorlopende post een betaling aan een derde die door de belastingplichtige wordt gedaan in naam en voor rekening van zijn opdrachtgever. Ook hier staat vermeld dat een doorlopende post niet tot de vergoeding behoort voor de levering of dienst verricht door de belastingplichtige. De betaling door de belastingplichtige aan een derde berust op een rechtstreekse rechtsverhouding tussen de derde en de opdrachtgever.

Voorbeelden van doorlopende posten

Het Beleidsbesluit somt een aantal voorbeelden op van situaties waar sprake is van doorlopende posten. Denk aan de BPM die door de importeur of dealer/handelaar wordt betaald bij registratie van de auto in naam en voor rekening van de koper van de auto. Voor mij bekende doorlopende posten zijn de zogenoemde griffierechten. Griffierechten zijn de kosten die mijn cliënten moeten betalen aan de gerechtelijke instanties voor het voeren van een procedure. Kantoor Jaeger betaalt deze kosten in naam en voor rekening van haar cliënten. Kantoor Jaeger vermeldt deze griffierechten op haar facturen aan cliënten afzonderlijk, en berekent dus geen btw over de griffierechten aan haar cliënten. De griffierechten behoren niet tot de vergoeding van mijn diensten als advocaat.

Het karakter van de afmeldkosten: doorlopende post?

Uit het hiervoor genoemde artikel van AMT volgt dat de RDW in 2007 nog aan erkenninghouders adviseerde om bij hun klanten géén btw over afmeldkosten in rekening te brengen. De RDW zou vervolgens teruggefloten zijn door de Belastingdienst.

De RDW schreef dit jaar aan de auteur van het artikel dat het ministerie van Financiën heeft bepaald dat over het bedrag btw geheven moet worden door de erkenninghouder aan de klant, omdat sprake is van het leveren van een dienst. Daarbij verwijzen ze naar het hiervoor genoemde (zelfde) Beleidsbesluit. De RDW heeft hierbij aangegeven: “De belastingplichtige voldoet de bedragen op eigen naam maar voor rekening van de opdrachtgever en brengt deze bedragen vervolgens in rekening aan zijn opdrachtgever. Van een doorlopende post is geen sprake nu de belastingplichtige de bedragen op eigen naam voldoet”.

Is dat zo? Voldoet het autobedrijf de afmeldkosten op eigen naam? Waarom is de situatie niet vergelijkbaar aan die van de griffierechten waarbij de nota van de rechtspraak ook naar kantoor Jaeger gaat? Waarom zijn het geen kosten die in naam en voor rekening van de opdrachtgever worden betaald? Ik hoop het antwoord hierop te vinden in Vakblad APK-Keurmeester nummer 106, oktober 2024 (pagina 10) waar Verenigde Autobedrijven Samen Sterk (VASS) mij op wees. De titel van het stuk stemt mij in eerste instantie hoopvol.

Volgens de RDW moet over de afmeldkosten die de erkenninghouder in rekening brengt bij de klant wél btw worden geheven, “omdat er sprake is van het leveren van een dienst”.

Als het autobedrijf de afmeldkosten niet separaat op de factuur vermeldt kan ik de RDW volgen. Immers dan maken de afmeldkosten onderdeel uit van de vergoeding, en dus van de dienst, waarover btw in rekening moet worden gebracht.

Maar wat als het autobedrijf de afmeldkosten wél afzonderlijk vermeldt op de factuur, waarom moet er dan btw over de afmeldkosten worden berekend? Waarom zijn de afmeldkosten geen doorlopende posten? Er is toch een duidelijke rechtsverhouding tussen de RDW én de opdrachtgever? Het autobedrijf is toch slechts een tussenschakel? RDW en/of Belastingdienst, wat is hierop jullie reactie?